Nedre Leirungen - vesla sin fyrste telttur

Fem veker gamal var Ingrid Marie på sin fyrste telttur. Vi gjekk eit par kilometer inn langs Nedre Leirungen i Vågå, sette opp telt på ein fin odde, hadde med teppe og jervenduk og sovepose, og rigga oss til.

Det vart bleieskift i jervenposen ved kveldsbålet. Det var tydelegvis litt stas, for ho var blid heile tida.

Vesla sov som ein stein heile natta - slik som ho plar gjera. Når ein liker å ha det lunt og godt, så er det vel ikkje noko som kan vera stort betre enn å liggje mellom mamma og pappa nedpakka i ullpysj, ullpledd, sovepose og jervenduk!

Hundane sov ute i lyngen og var rolege heile natta, og storkosa seg. Litol låg ved bålet og kosa seg.

Mykje å sjå på! Øyvind har fyra bål ved vatnet, og vi kosar oss. Litt meir styr med klede og mating enn ellers, men det gjekk bra. Så fkk eg vore på telttur i sommar også, og vi er glade for å erfare at det er relativt lettvint å reise på tur sjølv om vi har ei lita ei!

Eit nytt turliv!

Etter at det kom ei lita ei i hus i byrjinga av juli, har det for alvor gått opp for oss at turlivet får ein ny dimensjon i tida framover. Men sjølv om turane blir annleis, er vi glade for å sjå at vi fortsatt kan reise på tur. Det gjeld å finne turar der ein kan trille vogn, samtidig som det fint går an å ta avstikkarar med bæresjal som vi bruker. Der kosar vesla seg inni.

Det er ferietid, og vi har vore ein del på hytta ved Lemonsjøen. Ein finværsdag gjekk turen innover Veodalen. I Veodalen er det utsikt til høge fjell, og det gjer godt å sjå dei sjølv om i hvertfall ikkje eg kjem til å kunne reise på "ordentleg" tur denne sommaren.

Fiskestong var med. Det vart ingen fangst i Veo, som var grå av brevatn. I ein bekk ved den eine Rindtjønna derimot var det ein som beit på kroken. Så medan Øyvind prøvde fiskelykka, fekk vesla mat og etterpå sovna både ho og eg og hundane i lyngen. 

Så lengje vesla får mat akkurat når ho vil, så trivst ho ute, så å vera i friluft heile dagen var uproblematisk. Det er vi glade for! :) Og hundane treivst som vanleg på tur.

Sommar i Rendalen

Turar er for tida avgrensa til stort sett mindre rusleturar ikkje langt frå heimen. Men litt blir det da! Her om kvelden, eit par dagar før veslejenta skulle sjå dagens ljos, var vi ved Mistra. Ei fin fiskeelv, som skjærer seg ned gjennom bratte juv og går ut i Rena ved Åkrestrømmen. Da vart det ein kveldstur i ulendt terreng oppover langs elva. Hundane storkosa seg, det er utfordrande og artig å ta seg fram i steinur og vanskeleg terreng. Ikkje minst er det bra for Solan å få trena opp koordinasjonen og framkomstevna si. Kodak har jo vore med i slik terreng frå han var liten, medan Solan har langt mindre erfaring. Men han er flink, og berre han veks litt til og byrjar å få med seg både hovud og kropp på det han gjer, så blir det nok bra! Men sjølvsagt: Kamera var ikkje med i går kveld. Det burde det vore, for det var ein fin tur!

Det vart ingen fisk i denne vesla tjønna, med smågjedda var observert, og turen denne junidagen var triveleg. Slike idyllar finn vi ikkje langt frå døra!

Solan plumpa i eit gjørmehol. Ei litt traumatisk oppleving, og det var bra at matfar var i nærleiken, for å kave seg opp frå holet ville nok ikkje gått for eigen maskin. Etter ei lita pause, var Solan i full vigør att, og dusjen var grei å ha når vi kom heim.

Kodak på St. Hans-feiring ved Rena. Ingen fisk denne gongen, men i ettertid har Øyvind fått tre fine, den eine ekstra fin, og god som middag.

Solan nyt å fortsatt kunne springe fritt innimellom. Eldstemann Kodak har ikkje lenger den same friheita sommarstid, men får fortsatt springe noko i haust- og vinterfjellet. Det er sunt og godt å bevege seg fritt innimellom. Korleis det blir med Solan når han blir stor, er vi usikre på, innkallinga på han er langt vanskelegare enn med Kodak. Her var det godt å lange ut!

Skogsturar i Rendalen

Det er endeleg vår, og vi har hatt mange fine småturar i nærleiken av der vi bur i Rendalen. Det er ikkje lange turane som skal til for at vi kosar oss, og turar i vårskogen er ypperleg også for hundane. Solan spring fortsatt laus og er flink til å kome på innkalling, så får vi sjå kor lengje det held. Kodak trekkjer i sele og ber kløv, og dei storkosar seg. Her er nokre bilde frå eftas- og kveldsturar rundt om i Haugsetlia våren 2010.

Skog er det nok av i Rendalen, og langs bekkefara er det ei fin blanding av tørr furuskog og fuktig granskog. Det er alltid noko å sjå på, og elgtrakk er det alle stader.

Spesielt Solan tykkjer det er spennande med vatn, og det blir artig å sjå om han legg på svøm i sommar. Kodak er absolutt ikkje dit hen kome enda, men vassar gjerne.

I helga fann vi ein liten idyll borti lia her. Her var det eit yrande liv med ender, og hundane vassa og sprang rundt i sivet.

Vedhenting (alle mann er med)...

... og det var lett å fyre bål. Hundane følgjer med endene i bakgrunnen.

Så vart det sein kveld, og Solan er liten enda og sovna fyrst på jervenduken med godlukt av ostesmørbrød i nasen, og seinare krølla han seg saman på reinsskinnet. Kodak graver seg "boso" nedi lyngen og kosar seg der frå klokka er omtrent ti om kvelden, og er generelt glad i å leggje seg nokså tidleg. Og ved halv elleve-tida rusla vi heim etter ein god laurdagskveld ute, med kaffe frå svartkjelen, te på termos, smågodt, ostesmørbrød og fuglebok og bållukt i hår og klede.

Knutshø i Vågå, mars 2010

Endeleg langhelg att! Det er litt slik at når vi fyrst skal på tur, så er det mykje å velgja i og valet vanskeleg. Men vi enda opp med å reise vestover torsdag, overnatta heime i Vågå til fredag. Fredag reiste vi bortover fjellet mot Gjende og Knutshøe. Nede i bygda snør det og er grått. Men når vi kjem oppover fjellvegen stiller det seg annleis - vi har kome over skylaget og været kunne ikkje vore betre!
Valdresflya er vinterstengt, og bilen blir parkert ved bommen. Ein snartur bortom Maurvangen skaffar oss dopapir, ein rull innpakka i brødpose for fem kroner, og alt er i orden for å kome seg av garde.

Kodak set i gang med pulktrekking med liv og lyst, og er utruleg glad for å få koma på tur. Pulken er tungt lasta, men Kodak berre kosar seg. Vi følgjer vegen oppover til Vargebakkane, og der tek vi av mot foten av Knutshøe. Det er fint føre innover, og sola skin frå klår himmel. På sørsida av Knutshøe går vi mot bjørkeskogen i fjellsida. Snøen er djup, og det er vanskeleg å trekkje pulk for den firføtte når han nesten blir borte i snøen, det blir meir svømming enn trekking. Øyvind og Kodak strever seg oppover eit stykke, før det blir såpass bratt at Kodak ikkje har sjans til å få med seg pulken lenger. Han blir løyst frå draget, og turen vidare oppover får han gå laus. Det er tydeleg strevsomt nok det. Pulken blir trekt opp ved eigen hjelp, og med all snøen er det faktisk ei utfordring å kome seg oppover. Vi går rett til botten.

Etter ei god stund er vi oppe på ryggen. Øyvind er sveitt, Kodak er sliten etter kavinga, eg er gravid i femte månad, sola skin og går etterkvart ned bak Høgdebrotet, og vi fortsett eit stykke til. Etter ei stund finn vi ut at teltet skal opp, og vi finn ein fin leirplass. I mangel på stein går ein liten pyntevarde dukken og steinen blir brukt til å få teltet til å stå, saman med ski, stavar og stein, og ei isøks vi har med er også praktisk. Teltet står, så lengje det ikkje blir stri vind. Det ser ut til at vi har barrikadert oss og sett opp nødbluss rundt teltet, men ein må jo berre bruke det ein har tilgang på for å få ståande tak over hovudet!

Vi har til og med frakta med oss reinskinn i pulken, det er ingenting som å ha eit godt reinskinn oppå liggeunderlaga på vintertur! Med Kodak i vant positur i fotenden blir det middag og smågodt.

Laurdag morgon skin sola inn i teltet. Kodak vaknar plutseleg og styrtar fram i teltet og krabbar inntil meg. Han skjelv på innpust og stikk hovudet ned i soveposen og inntil meg. Dette er slettes ikkje daglegdags, men vi reknar med at han rett og slett frys. Han har vore gjennom ei solid periode med røyting, og natta har vore kald. Vi er ute ein tur ved halv sju-sju-tida, og han blir ikkje med inn i teltet att, han får trakke ute som han vil. Når vi står opp eit par-tre timar seinare, ser vi mykje pels liggje att oppå ein stor stein - han har teke morgonstunda i sola,  steinen verkar som borrelås på ulla, og han er superglad når vi står opp og i fin form.

Med gårdagen friskt i minne sender Kodak eit tydeleg skeptisk blikk på selen og ikkje minst den ferdigpakka pulken i det vi skal gå vidare bortover Knutshøe. Men han slepp å trekkje enda, vi tek berre sikte på toppen og nedatt. Leiren er pakka og får stå og vente ei stund til vi er attende. Det går oppover og nedover i snø og over stein, og sjølv om sola skin, blir det kaldt når vinden tek til å blåse nokså stritt. Det blir etterkvart ein utruleg fin utsikt vestover i Jotunheimen, men det reiser seg ein vegg av eit anna værdrag lengst vest.

Noko snø opp bratta mot toppen er det, men det går greitt. På toppen blir det kakuskive og sjokolade i stri blåst, og så ser vi ein blå luftballong som stig oppover over Besseggen. Det var litt rart, og litt artig å sjå ein blå ballong i fjellheimen.

Til tross for vinden står ski og anna utstyr faktisk nokonlunde der dei sto da vi gjekk. Ei lita stund med Gjende-kjeks før vi vender nasen nedover att - i det eg lettar på rumpa fyk liggeunderlaget til Øyvind avstad. Med Kodak og Øyvind spurtande etter til ingen nytte seglar underlaget avstad og over kanten, og blir borte. Det har vore med i mange år og har absolutt affeksjonsverdi, så dersom nokon ein dag finn att eit tjukt grått underlag i Leirungsdalen så er det nok Øyvind sitt og han blir glad for å få det attende!

Vinterturar til Søvollen, Græslihytta og Neklia

Det er midten av februar. Endeleg ser vi meir av sola! Det er godt å kunne reise på arbeid i dagsljos og kome heim medan det enda er ljost ute. Det har vorte fleire hytteturar og fine småturar i vinter.

Femundløpet 2010Fyrste helga i februar er det Femundløpet. Sjekkpunkt Søvollen her i Rendalen er sjekkpunktet med mest villmarkspreg. Frå fredag morgon kjem hundespanna køyrande inn frå sjekkpunkt Drevsjø. Nokon reiser rett gjennom, medan andre kviler før turen går vidare til Tynset. Femundløpet består av to klasser: 600 km og 400 km. Båe er innom sjekkpunktet på Søvollen. Dette betyr at det er jamn trafikk nesten heile døgnet frå fredag morgon til natt til sundag.

Vi er friviljuge denne helga, og er tidtakarar, halmlastarar, springarar og ellers det det er behov for. Spanna må springast på plass dersom dei skal kvile. Det skal sjekkast kor mange hundar som er med inn på kvart spann, og kvar køyrar får ein halmbunt til hundane. Vel parkert er det hundane som blir teke omsyn til aller fyrst. Halmen blir fordelt, mat klargjort, og ofte blir dei pakka ned i dekken og pledd medan dei kviler. Alle blir veterinærsjekka. Stort sett er det alaska hasky-spann, men det finst også siberian husky, samojedar, alaskan malamute og grønlandshundar som deltek. Dei tre siste er ikkje av dei som ligg fyrst i løpet, men det er artig å få malamute-spann med smilande hundar inn på sjekkpunktet!

Det er berre å pakke seg ned i varme kled og trakke rundt som best ein kan for å halde varmen, og innimellom er det høve til å inn på setra for å få seg noko god mat og drikke, og varme i kroppen. Det er triveleg å vera friviljug på Søvollen under Femundløpet, og neste år er det VM!

Græslihytta, 16.-17. januar

Vi har lyst på hyttetur denne helga. Turen kan gå kvar som helst, eigentleg, men vi endar opp i Tydal, av alle plassar. Der har Trondheim Turistforening ei hytte som vi siktar oss inn, Græslihytta. Laurdan formiddag køyrer vi frå Røros og Brekken mot Stuggudalen og vidare mot Tydal. Det er stri vind og lågt skydekke. Frå parkeringa er det nokre få kilometer i oppoverbakke før vi kjem fram til hytta. Mislykka smøring av ski, men ellers går turen oppover greit.

Græslihytta består av to hytter. Ei stor, for stor for to, og ei lita, akkurat passe for to og ein hund. Det er kjapt å fyre opp, så blir det gode pannekaker til middag, lesing av gamle Fjell og Vidde'r og Tydalske årbøker. Vi les om Armfeldt sin dødsmarsj for tre hundre år sidan, etter ein retrett da svenskekongen Karl XII døde og hæren likevel ikkje kom til å innta Trondheim og Trøndelag. På veg attende til Sverige i streng vinterkulde, raserte svenskane Tydal i si jakt etter mat og ved. Fleire tusen svenske soldatar omkom på veg attende austover.

Kvelden blir med andre ord teke innandørs. Det er buvær, og den strie vinden riv i tak og veggar. Veldig triveleg og avslappande kveld, natt og morgon, og vi meiner vi kan kunsten å kose oss nesten glugg i hjel.

Sundag er morgonen lang. Etter graut til frukost pakkar vi oss ut og tek turen innover fjellet. Til tider er vinden så sterk at vi må passe på å halde balansen når vinden tek tak, men innimellom slaga er sola fin. Det vart ein rundtur mot Græslivola. Noko lenger inn ligg Skarvan og Roltdalen nasjonalpark, men så langt inn gjekk ikkje denne turen. Det får bli ein annan tur!

Neklia, 31. januar

Denne sundagen blir det fin trimtur (!) til Neklia. Unsetbrenna her i Rendalen er utgangspunktet, og vi følgjer veg oppover langs Neka bratt oppover. Mykje snø, og isklatreutstyr på sekken. Neka er det høgaste fossefallet i Hedmark, men det syner seg snart at forholda for isklatring kanskje ikkje var heilt på plass i dag. Så vi fortset oppover i snøtung skog og fin vintersol. Kodak spurtar rundt og har ein storveis tur.

Setrene i Neklia ligg fint til. Litt hytter også innimellom, og vi undrar oss på kvifor i all verda folk skal ha opp flaggstang og vimpel så langt frå folk. Det er nokså kaldt, og det rimar i håret. Ein triveleg tur ein triveleg sundag, ein treng ikkje reise så langt for å kose seg!

Lemonsjøen, 12.-14. februar

Eg har gleda meg lengje til hyttehelg på Lemonsjøen. Fredag kveld reiser eg og Kodak oppå hytta for å fyre, før Øyvind kjem etter på direkten frå Rendalen seinare. Rundt ti kalde grader, og det tek litt tid å fyre opp i veslehytta. Men samme det - klede har vi jo nok av, og ei fin helg framfor oss!

Laurdag blir det vasshol i isen, mating av småfuglar og skitur til Veslevassfjellet. Det er sol og vind, og godt å vera ute. Området rundt Veslevassfjellet og Bufårholet er fint, svaberg og litt småkupert, trakk etter rype og hare, og fjellbjørk og små dalar. Glittertind og Nautgardstind ligg der med skyhattar på. Føret er leitt for Kodak, med vekslande skare og djupsnø og umogleg å berekne kva som skjer ved neste steg. Med så mykje snø er turen tung, men trimmen og også tilsvarande stor, og det er også turgleda hans! Det er med stort engasjement han "bestig" toppen av Veslevassfjellet.

Vi har fin utsikt til Jotunheimen og Rondane, mot Skaihøe og Jetta, og ellers vidt til alle kantar. Over Lemonsjø-isen går det sti etter tamreinflokken som har traska over isen mot Gråhøe og heimfjella.

Turen ned att går i skogen og lassevis med snø ned fjellsida mot vatnet. Kjempefint, og så er det berre over isen før vi er på hytta att. Kodak ruslar rundt som han vil på hytta. Det er mykje å lukte på, og godt å styre seg sjølv utan å måtte stå i line eller hundegard. Og det beste av alt er nok at han får vera med oss heile dagen.

Sundag er det påskevær, eg meiner å sjå at det har kome litt fregner, det dryp i allefall litt frå hyttetaket, så våren er i emning dersom ein legg godviljen til! Om nokre veker så er påska her, og det er bra å tenkje på.

Novembertur til Gutulia

Midten av november. Skodda ligg lågt, det er blaute dagar og kalde dagar om k varandre, lite snø, men både slaps og holke. Det er vel berre slik november er. Og november-været freistar ikkje akkurat å lokke oss ut på tur. Men: Etter tre helger med brannvakt og dermed utan tur var vi veldig klare for å ut i friluft att. Med relativt god samvittigheit tok vi derfor ut avspasering fredag. Fram med primus, telt, soveposer, reinsskinn, fyrstikker, ski og pulk. Turen sist helg var planlagt til Gutulia, den vesle nasjonalparken sør for Femundsmarka, inn mot svenskegrensa.

Medan vi køyrer austover lurar vi på om det er skiføre i det heile tatt, men da vi parkerar bilen, så ser det neimen ikkje så aller verst ut likevel. Lunsj i bilen, pakke pulken på Kodak og sekker på våre eigne rygger, og så trakkar vi avgarde. Fyrst innover ein liten veg i retning Gutulisjøen. Elgjegarar har køyrd før oss med firhjulstrekkarane sine. Der vegen sluttar går vi ned til vatnet. Det er kaldt og fint, og i staden for å baske oss mellom steinar og stubbar og nedfalls trestammer i skogen, følgjer vi isen som ligg tjukk langs land. Kodak er som Bambi på isen før han finn ut at innved land er det betre feste. Han kosar seg med å trekkje både pulken og Øyvind. Det er fint lys. Skogen er kvit. Og etter ei stund finn vi jervespor i isen. Det har vore stor aktivitet, men vi kan ikkje sjå om det har vore ein eller fleire. Kodak tykkjer det luktar spennande, og vi tykkjer det er artig å sjå.

Gutuliasetrene består av tre setrer i austenden av Gutulisjøen. Her er ei open fin gammal bu, men etter å ha slått av ein prat med ein elgjeger som ikkje har fått elg, tross mykje spor, fortset vi innover skogen. Jegaren kunne også fortelja at hundane hadde skremt opp ein bjørn tidlegare på dagen. Spennande å tenkje på at kanskje ruslar det ein november-lei bjørn rundt i skogane rundt oss. Mest sannsynleg får vi ikkje sjå han, men det hadde vore artig og sett spora. Så får vi berre håpe at han kjem seg i hi før vinteren trår til for alvor.

Vi går ikkje langt før vi slår leir, men det er mørkt. Opp med telt og fram med reinskinna, og så er det ut på vedhenting. God tyrived, eller feitved som vi seier heime i Vågå, er lett å fyre opp. I sin iver etter å kome inn i teltet har imidlertid Kodak teke ein real jafs av teltduken for å kome seg inn i forteltet, og ligg på sin vante plass, tilsynelatande fornøygd, men vi anar at han skjøner at noko "har skjedd", da vi kjem attende etter vedhenting. Vel. Det er bra vi ikkje er på høgfjellet. Så får vi kanskje sjå oss om etter nytt telt etterkvart. Vi kosar oss uansett med stort bål, middag og bøker ut over kvelden. Livet er slettes ikkje verst.

Da vi vaknar laurdag morgon ser vi at det har det snødd heile natta. Morgonen blir tilbrakt i teltet med havregraut og ein halv pose m til frukost. Ypperleg start på dagen! Så blir det litt bålfyring, ein prat med ein jegar som ruslar forbi på sin siste jaktdag denne hausten, før vi pakkar og fortset austover. Gjennom snøtung skog og med fint skiføre. Lunsjen tek vi ved riksrøys 140, men utpå dagen byrjar det å bli vått og kaldt. Med så mykje snø og is på trea i skogen blir det fort blautt når det kjem noko mildvær. Etter besøket på svenskegrensa fortsett vi i djup snø nord og litt vestover, over myrene, til vi etterkvart finn ein lugum teltplass. Så er det bål, men denne kvelden er det vind frå søraust, og vi kryp etterkvart inn i teltet. Nederst i ein sekk finn vi ein pose smågodt, og kvelden er fullkomen. Ein skal kose seg på tur!

Sundag er tung, grå og blaut. Nokor lang morgonstund blir det ikkje, og vi beveger oss vidare nordover og etterkvart mot vest på kompasskurs. Været gjer at det er umogleg å orientere seg utan den hendige dingsen. Øyvind orienterer nærmast perfekt, og vi treff på både Stormikkeltjønna og bua som ligg eit stykke lenger vest. Om ettermiddagen er vi attende ved bilen, fornøygde med å ha vore på novembertur i Gutulia. Å tusle rundt i gammal skog og kose seg i telt og med bål var nettopp det vi var ute etter denne helga. Vi er dermed tre fornøygde nordistu'ingar som set nasen heim!